Kinh Thương Thân
Thân mình chưa có lợi lạc, làm sao làm lợi lạc cho người; tâm điều phục, thân ngay vững, thì nguyện nào không thành?
Ái Thân Phẩm Pháp Cú Kinh đệ nhị thập
愛身品法句經第二十
Kinh Thương Thân
Dịch từ kinh Pháp Cú trong Hán tạng
Phẩm thứ 20
Phẩm này có 14 bài kệ. Thân đây không có nghĩa là hình hài, mà là bản thân (atta). Kinh này dạy phải lo cho tự thân trước khi có thể giúp đời. Lo cho tự thân là phải tìm ra con đường chánh, phải biết trì giới, học hỏi chánh pháp, đừng lo lắng, thực tập để chuyển hóa những tập khí xấu nơi mình. Hành động xấu nghiền nát ta như kim cương cà một viên ngọc, không trì giới sẽ như cỏ dại leo đầy.
Bài kệ 1
Tự ái thân giả 自 愛 身 者
Thận hộ sở thủ 慎 護 所 守
Hy vọng dục giải 悕 望 欲 解
Học chánh bất mị 學 正 不 寐
Thương thân thì phải cẩn thận bảo hộ cho thân biết mong cầu giải thoát, biết thực tập theo con đường chính và giữ cho đừng bị hôn trầm.
Thương thân giữ thân
Mong cầu giải thoát
Học theo chánh đạo
Không bị hôn trầm.
Bài kệ 2
Vi thân đệ nhất 為 身 第 一
Thường tự miễn học 常 自 勉 學
Lợi nãi hối nhân 利 乃 誨 人
Bất quyền tắc trí 不 惓 則 智
Lo cho thân thì trước hết phải gắng sức thực tập, lúc đó dạy người mới có lợi lạc, thực tập không mỏi mệt mới đạt tới trí tuệ.
Lo thân trước hết
Gắng sức thực tập
Sau mới dạy người
Thực tập không mỏi
Mới đạt trí tuệ.
Bài kệ 3
Học tiên tự chánh 學 先 自 正
Nhiên hậu chánh nhân 然 後 正 人
Điều thân nhập tuệ 調 身 入 慧
Tất thiên vi thượng 必 遷 為 上
Phải tự sửa mình trước khi dạy người, điều phục được thân và phát khởi tuệ giác là việc phải làm trước.
Phải tự sửa mình
Trước khi dạy người
Điều phục được thân
Phát khởi tuệ giác
Việc phải làm trước.
Bài kệ 4
Thân bất năng lợi 身 不 能 利
An năng lợi nhân 安 能 利 人
Tâm điều thể chánh 心 調 體 正
Hà nguyện bất chí 何 願 不 至
Thân mình chưa có lợi lạc, làm sao làm lợi lạc cho người; tâm điều phục, thân ngay vững, thì nguyện nào không thành?
Thân chưa lợi lạc
Sao lợi cho người;
Tâm ý điều phục
Thân thể ngay vững
Nguyện nào không thành.
Bài kệ 5
Bổn ngã sở tạo 本 我 所 造
Hậu ngã tự thọ 後 我 自 受
Vi ác tự cánh 為 惡 自 更
Như cương toản châu 如 剛 鑽 珠
Cái gì ta tự tạo ra, sau này ta phải thọ báo, cái ác nghiền nát ta ra như kim cương cà ngọc.
Gì ta tự tạo
Ta phải thọ báo
Ác nghiền nát như
Kim cương cà ngọc.
Bài kệ 6
Nhân bất trì giới 人 不 持 戒
Tư mạn như đằng 滋 蔓 如 藤
Sính tình cực dục 逞 情 極 欲
Ác hành nhật tăng 惡 行 日 增
Người không trì giới thì để cho cái dục cái tình làm cho hành vi xấu ác càng ngày càng lớn mạnh, cũng giống cỏ hoang mọc đầy như giây leo.
Người không trì giới
Dục tình phát triễn
Hành vi xấu ác
Ngày càng lớn mạnh
Như cỏ hoang mọc
Đầy như giây leo.
Bài kệ 7
Ác hành nguy thân 惡 行 危 身
Ngu dĩ vi dị 愚 以 為 易
Thiện tối an thân 善 最 安 身
Ngu dĩ vi nan 愚 以 為 難
Hành động xấu làm nguy hoại thân, người ngu cho là việc dễ làm; hành động tốt lành làm thân an ổn, người ngu cho là việc khó làm.
Đìều ác hoại thân
Kẻ ngu cho dễ
Việc tốt an thân
Kẻ ngu cho khó.
Bài kệ 8
Như chân nhân giáo 如 真 人 教
Dĩ đạo pháp thân 以 道 法 身
Ngu giả tật chi 愚 者 疾 之
Kiến nhi vi ác 見 而 為 惡
Như bậc chân nhân dạy, phải lấy đạo làm phép tắc cho thân, dù kẻ ngu ganh tỵ, thấy mình thì ghét.
Như người hìền dạy
Phải lấy đạo làm
Phép tắc cho thân
Dù kẻ ngu ganh
Thấy mình thì ghét.
Bài kệ 9
Hành ác đắc ác 行 惡 得 惡
Như chủng khổ chủng 如 種 苦 種
Ác tự thọ tội 惡 自 受 罪
Thiện tự thọ phước 善 自 受 福
Làm ác thì gặt hái ác, như gieo giống đắng, gieo giống ác thì gặt hái tội; gieo giống thiện gặt hái phúc.
Làm ác gặt ác
Gieo đắng gặt đắng
Gieo ác gặt tội
Gieo thiện hưởng phúc.
Bài kệ 10
Diệc các tu thục 亦 各 須 熟
Bỉ bất tự đại 彼 不 自 代
Tập thiện đắc thiện 習 善 得 善
Diệc như chủng điềm 亦 如 種 甜
Mỗi người phải biết hành động cho chín chắn, thì kẻ kia không trừng phạt được mình. Làm lành được lành, cũng như gieo hạt giống ngọt thì được quả ngọt.
Hành động chín chắn
Người không trừng phạt
Làm lành được lành
Gieo hạt giống ngọt
Thu vào quả ngọt.
Bài kệ 11
Tự lợi lợi nhân 自 利 利 人
Ích nhi bất phí 益 而 不 費
Dục tri lợi thân 欲 知 利 身
Giới văn vi tối 戒 聞 為 最
Tự lợi hay lợi người đều có lợi ích cho mình mà không mất đi đâu cả. Muốn thực sự làm lợi cho mình, trì giới và học hỏi là quý nhất.
Tự lợi lợi người
Đều ích cho mình
Không mất đi đâu
Muốn làm lợi mình
Trì giới học hỏi.
Bài kệ 12
Như hữu tự ưu 如 有 自 憂
Dục sanh thiên thượng 欲 生 天 上
Kính lạc văn Pháp 敬 樂 聞 法
Đương niệm Phật giáo 當 念 佛 教
Nếu biết thương mình, muốn sinh về cõi trời, thì phải kính yêu và ham thích học hỏi Phật pháp và phải nhớ lời Bụt dạy.
Nếu biết thương mình
Sinh về cõi trời
Kính yêu ham thích
Học hỏi Phật pháp
Nhớ lời Bụt dạy.
Bài kệ 13
Phàm dụng tất dự lự 凡 用 必 豫 慮
Vật dĩ tổn sở vụ 勿 以 損 所 務
Như thị ý nhật tu 如 是 意 日 修
Sự vụ bất thất thời 事 務 不 失 時
Đừng để cho sự lo toan thái quá làm hại tới công việc đang làm. Mỗi ngày nếu để tâm ý tu học thì công việc sẽ không làm mất thì giờ của mình.
Đừng lo toan quá
Làm hại công việc
Để tâm tu học
Đâu mất thì giờ.
Bài kệ 14
Phu trì sự chi sĩ 夫 治 事 之 士
Năng chí chung thành lợi 能 至 終 成 利
Chân kiến thân ưng hành 真 見 身 應 行
Như thị đắc sở dục 如 是 得 所 欲
Nếu gặp bậc minh vương thì hãy đem hết lòng phụng sự. Thấy rõ được công việc mới nên bắt tay vào, như vậy mới được mãn ý.
Gặp bậc minh vương
Hết lòng phụng sự;
Thấy rõ công việc
Mới bắt tay vào
Mới được vừa ý.