LỜI GIỚI THIỆU
Tam Tạng kinh điển của nhà Phật
mênh mông như rừng, nhưng tất cả đều có cùng một
mục đích là từng bước, chỉ cho
chúng sinh con đường tháo bỏ sự
trói buộc của
vô minh,
phiền não,
tham sân si, hầu
vượt qua được dòng
sinh tử luân hồi, đến được bến bờ
giải thoát, hội nhập lại
bản thể chân như giác tánh.
Tùy theo tâm bệnh của
chúng sinh, mỗi
bộ kinh lại
nhấn mạnh về một
vấn đề, cũng như tùy bệnh cơ thể mà người
lương y cho một loại thuốc đặc chế theo loại
vi trùng của bệnh đó. Cho nên, cũng có những
bộ kinh đặc biệt để trị bệnh
chúng sinh ở một giai đoạn nào đó.
Kinh Đại Bát Niết bàn, vì là
lời nói sau cùng của
Đức Phật, trước khi Ngài
Niết Bàn, nên bao quát hầu như đủ mọi thắc mắc của
chúng sinh. Vì
thời gian có hạn nên lời Ngài dạy rất cô đọng, nhưng
minh bạch,
rõ ràng.
Thí dụ như nơi Phẩm
Kim Cang Thân và Phẩm
Như Lai Tánh, ngài
giải thích cặn kẽ về
Chân Ngã hay
Phật Tánh, đó chính là
bản thể thanh tịnh thường hằng bất biến của tất cả mọi loài
chúng sinh,
mênh mông như
hư không,
thường trụ bất hoại, tuy vậy
bản thể ấy không phải tất cả
chúng sinh là một, nhưng cũng không phải là khác, vượt ra khỏi
tư tưởng suy nghĩ thông thường của
đời sống tương đối hiện tượng, cho nên gọi là
bất khả tư nghị, tức không thể nghĩ bàn, nhưng chính là cái
chân thật của mọi
chúng sinh, không phải là cái "Tôi" ô nhễm
tham sân si, đầy
vướng mắc khổ vui
vô thường này.
Bản thể ấy tràn ngập khắp nơi nhưng
chúng sinh bị
trói buộc vì
phiền não,
tham sân si nhiễm ô che mờ nên không thấy được.
Bản thể ấy luôn luôn sẵn sàng,
tịch tĩnh hiện diện, nên gọi là
Như Lai.
Bộ kinh Đại Bát Niết Bàn được ngài nói khi sắp
thị hiện Niết Bàn. Biết rằng Ngài không còn
tại thế để
hằng ngày giải đáp thắc mắc cho
chúng sinh nữa, nên chư
đệ tử đã hỏi và Ngài đã giảng gần như đủ loại
vấn đề. Ngài còn dặn kỹ rằng vì
phương tiện độ sanh,
tùy theo thời điểm và tâm
chúng sinh đương thời, nên đôi khi có những lời dạy Ngài phải giản lược, chưa đi tới được
rốt ráo, cho nên có những kinh ngài gọi là kinh
bất liễu nghĩa. Nay, lời
cuối cùng, nơi Phẩm
Tứ Y, ngài dặn lại rằng
chúng sinh phải
y chỉ kinh
liễu nghĩa, là kinh với
mục tiêu tối hậu, nói về
Giác Tánh của
chúng sinh, về
Trí tuệ bát nhã, chỉ cho
chúng sinh con đường hội nhập lại
bản thể thường hằng bất biến,
giải thoát hoàn toàn.
Hiện có hai
bản Kinh Niết Bàn:
Kinh Đại Bát Niết Bàn của
Nam Tông, được
tìm thấy trong Kinh
Trường Bộ [01], Còn
Kinh Đại Bát Niết Bàn của
Phật Giáo Bắc Tông bao gồm hai bản: (1)
Phật Thuyết Phương Đẳng Bát Nê Hoàn Kinh, do ngài Dharmaaksa (265-316), đời Tây Tấn dịch và (2)
Đại Bát Nê Hoàn Kinh, do ngài
Pháp Hiển và Buddhabadhra đời Đông Tấn (317-420) dịch. Bản dịch Việt ngữ
kinh Đại Bát Niết Bàn của
Phật Giáo Bắc Tông do
Hòa Thượng Thích
Trí Tịnh dịch từ bản Hán văn, xuất bản tại Hoa Kỳ năm 1990 và tại
Việt Nam năm 1991.
Bộ kinh này cũng được
lưu hành trên mạng Internet từ Thư viện
Hoa Sen. [02]
Ngoài ra còn có bản Việt dịch của
cư sĩ Tuệ Khai (Phan Rang), được
thực hiện với sự
chứng nghĩa của
Hòa thượng Thích Đổng Minh,
lưu hành trên mạng Internet từ
Tu Viện Quảng Đức [03]. Một bản dịch khác, Kinh
Phật Thuyết Đại
Bát Nê Hoàn do
Đại sư Pháp Hiển (317-420), thời Đông Tấn dịch, 6 quyển, được xếp vào Đại Chánh tạng ở quyển 12, kinh số 376, bản Việt dịch của Thầy Thích Nguyên Hùng cũng đang
lưu hành trên mạng Internet [04].
Còn Bản dịch của ngài
Đàm Vô Sấm gọi là
kinh Đại Niết Bàn Bắc bản 40 quyển, số 374 Đại Chánh tạng, đã được
cư sĩ Nguyễn Minh Tiến Việt dịch và
chú giải, nhà xuất
bản Tôn Giáo, Hà Nội xuất bản tháng 9 năm 2009 và nhà sách
Quang Minh TP. HCM
phổ biến.
Bộ kinh gồm 7 tập (42 quyển) và phần
phụ lục, trong đó có cả phần nguyên bản Hán văn. Kinh đã xuống tầu biển đi Bắc Mỹ và lên tầu bay đi Âu Châu. Nay
chúng tôi trang trọng kính
giới thiệu đến quý
độc giả bản dịch của
cư sĩ Nguyễn Minh Tiến.
Xin
chân thành cảm tạ dịch giả đã
dày công phiên dịch,
ấn hành và
phổ biến bộ kinh này khắp nơi trên
thế giới.
Ban
Biên Tập TVHS
20 tháng 10 năm 2009
Chú thích:
[01]
Kinh Đại Bát Niết Bàn, (Hệ Pali), Việt dịch:
Hòa Thượng Thích
Minh Châu,
http://www.thuvienhoasen.org/truong16.htm [02]
Kinh Đại Bát Niết Bàn, Việt dịch:
Hòa Thượng Thích
Trí Tịnh,
http://thuvienhoasen.org/kinh-dbnb-00.htm[03]
Kinh Đại Bát Niết Bàn, Việt dịch:
Cư Sĩ Tuệ Khai,
http://www.quangduc.com/kinhdien/81daibatnietban.html[04] Kinh Đại
Bát Nê Hoàn,
Sa Môn Pháp Hiển - Thích Nguyên Hùng Việt dịch
http://www.thuvienhoasen.org/kinh-daibatnehoan-00.htm