|
| MAI V�NG �NH ĐẠO Xu�n Đinh Hợi 2007 H.T TH�CH NHẬT QUANG | |
| T�M GIAI ĐOẠN TU TH�NH PHẬT Ng�y đầu xu�n l� ng�y mang tin vui lớn nhất đến cho ch�ng ta, bởi v� ng�y n�y đức Phật tương lai Đại từ t�n Di Lặc đản sinh. Nh�n đ�y, ch�ng t�i n�u l�n những giai đoạn m� người con Phật phải trải qua tr�n bước đường tu tập. Ch�ng ta biết kh�ng c� vị Phật n�o trong thời tu nh�n m� chỉ nằm nghỉ, đi chơi, b�ch phố la c� khắp nơi, cuối c�ng được th�nh Phật. Tất cả chư Phật đ� th�nh, sẽ th�nh đều trải qua qu� tr�nh tu tập Phật đạo, si�ng năng, tinh tấn bất tho�i chuyển trong thời gian d�i v� số kiếp. C�c ng�i đ� sống trải, tu tập, ph�t nguyện, chịu tất cả sự kh� khổ, gian nan nhất tr�n cuộc đời mới th�nh tựu Phật đạo. Th�ng thường ch�ng ta được học, trong v� số kiếp thứ nhất c�c ng�i ở những vị Thập T�n, Thập Trụ, Thập Hạnh, Thập Hồi Hướng, đ� l� bốn mươi cấp căn bản. Đến v� số kiếp thứ hai từ Sơ Địa cho tới B�t Địa Bồ-t�t. V� số kiếp thứ ba từ B�t Địa cho đến Thập Địa, Đẳng Gi�c, Diệu Gi�c th�nh Phật. Ch�ng ta b�y giờ đang ở v� số kiếp thứ mấy, đ� đi được bao nhi�u, tu tập ra sao? Kh�ng ai biết cả. Thỉnh thoảng c� vị than tu ho�i kh�ng th�nh Phật, d�ng hương lễ Phật n�i với Phật: �Bạch Ng�i, con tu bao nhi�u năm rồi m� kh�ng th�nh Phật, cũng chẳng gi�c ngộ giải tho�t. Những thứ bất như � đầy dẫy, con l�m sao giải tỏa được n� đ�y?� Như đ� n�i, ch�ng ta chưa biết m�nh ở v� số kiếp n�o, tr�n qu� tr�nh từ nh�n địa tới Phật đạo, do đ� cần phải tự đả th�ng bằng đạo l� do ch�nh m�nh thể nghiệm. �� Ở đ�y, ch�ng t�i n�u l�n t�m giai đoạn thể nghiệm để huynh đệ c�ng chi�m nghiệm, chia sẻ tr�n bước đường tu học của ch�ng ta. T�m giai đoạn đ� thế n�y: 1. Trai giới thanh tịnh: Ch�ng ta c�ng nhau nghiệm xem trai giới của m�nh thanh tịnh chưa? Nếu chưa m� cứ than thở bạch Phật �tu ho�i kh�ng xong� th� tự m�nh phải điều chỉnh lại. Hầu hết Phật tử đều đ� thọ giới, �t nhất l� năm giới. Qua năm giới ấy, m�nh nghiệm xem giữ được giới n�o, h�nh tr� c� trang nghi�m ho�n chỉnh kh�ng, hay c�n những giới chưa giữ được. Nếu c�n một ch�t chưa giải quyết được th� l� ch�ng ta chưa ho�n chỉnh bước thứ nhất. Bước thứ nhất chưa ho�n chỉnh m� nhảy qua bước thứ hai th� c� khi phải quanh trở lại. Tr�n thức tế c� vị tu h�nh cũng đ�ng ho�ng, giới đức trang nghi�m, đạo hạnh đầy đủ, nhưng đ�ng một c�i thi�n hạ ngạc nhi�n khi nghe vị ấy quay về thế tục. Dạng n�y do c� những bước nhảy vượt, kh�ng cơ bản, kh�ng vững chắc, n�n mới xảy ra như thế. V� vậy người tu trước nhất phải ho�n chỉnh giai đoạn trai giới thanh tịnh. Ch�ng ta c� thể kiểm nghiệm v� biết được m�nh thanh tịnh hay chưa thanh tịnh. Thanh tịnh đến mức độ n�o? Về ph�a Phật tử cư sĩ, �t nhất qu� vị thọ năm giới, ngo�i ra c�n thọ th�m mười giới Thập Thiện, c� vị ph�t t�m thọ năm mươi t�m giới Bồ-t�t nữa. T�m lại, trong h�ng cư sĩ c� ba cấp giới học. Cấp thứ nhất l� năm giới căn bản, cấp thứ hai l� giới Thập Thiện. Người giữ tr�n mười giới Thập Thiện đời sau sẽ được sanh thi�n, nếu giữ kh�ng tr�n th� thay v� đi thẳng l�n thi�n giới, vị ấy n� qua một b�n lọt v�o c�i A Tu La. Nghe n�i thế giới A Tu La ai cũng ng�n, v� n� lạ l�ng lắm. A Tu La nữ rất ho�n chỉnh, c�n A Tu La nam c� khi mang đầu tr�u mặt ngựa, n�ng nảy dữ dằn. Do vậy họ thường hay g�y chiến với chư thi�n. Ch�ng ta học trong sử thấy ng�i Long Thọ, M� Minh, từ tuệ nh�n thấy đầu, tay, ch�n� từ đ�u rơi xuống đầy m�u me. Qu� Ng�i biết l� do ch�ng A Tu La đ�nh nhau với mấy �ng trời. N�i thế, kh�ng phải A Tu La kh�ng c� phước. Phước họ gần như chư thi�n, nhưng v� qu� s�n giận n�n kh�ng b� lại c�i trời. N�n biết hậu quả của s�n hận lớn lao v� c�ng. Giống như một đ�m lửa nhỏ ch�ng ta kh�ng dập tắt, n� sẽ ch�y lan khắp.� Trở lại vấn đề tu tập ở bước đầu l� giới học. Khi qu� thầy trao truyền giới cho qu� Phật tử, thường hay n�i: �Qu� vị giữ được những điều giới đ� l� tu�. Giới học l� ph�p tu, Phật tử giữ được những điều giới đ� l� bảo to�n nh�n c�ch. Giữ được giới qu� vị khỏi sợ mai mốt nhắm mắt bị ma quỷ bắt. Giữ năm giới ho�n to�n l� nhất định Phật tử sẽ sống an ổn, vui vẻ. Khi chết biết được đường đi, kh�ng sợ h�i hay nghi ngờ g� cả. Đ� l� ở cấp năm giới. Nếu kh�ng tr� giới, ở nh�n gian đi xuống th� thời gian v� c�ng. C�c vị th�nh n�i c�i địa ngục một ng�y một đ�m bằng ở nh�n gian một trăm năm. Tuy nh� Phật bảo mọi ph�p đều giả hợp m� một trăm năm đ�u phải l� ngắn. Con người từ l�c mới sinh ra, lớn l�n xinh đẹp kh�n ngoan như thế, nhưng đến bảy t�m mươi l� đi hết nổi. C� khi mới bốn mươi, năm mươi tuổi cũng đi hết nổi rồi. Thời gian tuy kh�ng thật nhưng quả b�o m�nh chịu đựng rất đ�ng kể, chứ kh�ng phải thường. C�c vị Phật tử tại gia đ� thọ hoặc năm giới, mười giới, trong cấp độ n�y từng bước tu tập qu� vị đ� c� thể nghiệm, c� c�ng phu. Từ đ� qu� vị nhận ra được hướng đi, chỗ đến của m�nh ra sao. Đặc biệt hơn, nếu vị n�o ph�t t�m thọ năm mươi t�m giới Bồ-t�t, l� Phật tử tại gia nhưng tư c�ch h�nh xử như một vị Bồ-t�t. Đ�y l� điều đ�ng qu�, đ�ng kh�ch lệ. Thế n�n h�ng Phật tử cần phải giữ g�n những th�nh tựu ban đầu như thế, để l�m thềm thang tiến l�n quả vị giải tho�t cứu k�nh. N�i về trai. Phật tử c�n nhớ trong lễ quy y Tam Bảo, qu� thầy dạy: �Ăn chay hay mặn g� cũng tu hết, giữ được năm giới l� tu�, nhưng �Ăn chay ph�t triển được l�ng nh�n, gần gũi t�m từ bi, dễ đi đến th�nh tựu t�m đại từ đại bi�. Ch�ng ta l� đệ tử Phật, bắt đầu quy y, tập sống theo đời sống của Phật, Bồ-t�t th� đối với việc ăn chay cũng n�n thực h�nh để nu�i dưỡng v� ph�t triển t�m từ. N�i về �trai� l� n�i đến chế độ ăn uống của người Phật tử. Điều n�y kh�ng bắt buộc ai cả, nhưng nếu qu� vị c� c�ch ăn uống tốt th� cũng hỗ trợ cho c�ng phu tu nhiều lắm. Bước ban đầu ch�ng ta phải giữ giới thanh tịnh l� dĩ nhi�n rồi, nhưng trai th� c� vị ăn chưa được. Lại c� người kh�ng phải l� Phật tử m� ăn chay trường. Hiện nay y học nghi�n cứu thấy ăn chay ngừa được một số bệnh nan y, v� vậy tr�n thế giới người ta ăn chay nhiều lắm. Nếu Phật tử n�o vừa giữ giới vừa ăn chay được th� c� thể n�i l� ho�n chỉnh phần trai giới. Vị n�o chỉ giữ giới m� chưa giữ trai th� chưa ho�n chỉnh được bước đầu. Như vậy con đường Phật đạo c�n d�i xa lắm. 2. Kh�ng tho�i lui tr�n con đường Phật đạo: Ở đ�y muốn nhấn mạnh kh�ng tho�i lui t�m Bồ-đề. T�m Bồ-đề l� t�m cầu Phật đạo, cầu gi�c ngộ. Người Phật tử l�m sao gầy dựng được bước đi căn bản lu�n tiến, lu�n vững, kh�ng v� bất cứ l� do g� tho�i t�m Bồ-đề. Khi t�m Bồ-đề tho�i rồi th� con đường Phật đạo xem như bị ng� lơ, m�nh quay lưng đi. Một khi ta đ� ng� lơ, đ� quay lưng th� kh�ng biết bao giờ m�nh mới chịu t�m, chịu nhận lại �ng Phật thật sẵn c� nơi m�nh. V� vậy qu� thầy hướng dẫn c�c Phật tử tu tập, lu�n lu�n quan t�m e ngại ở giai đoạn n�y. C� thể v� l� do bức x�c n�o đ�, Phật tử đi ch�a một thời gian thấy ch�n nản, tu tập một thời gian thấy ch�n nản. Đ� l� biểu hiện của tho�i t�m Bồ-đề. Một khi đ� nản, đ� quay lưng rồi, gầy dựng trở lại rất kh�. Trong sử học c� n�i về gia đ�nh �ng Cấp C� Độc, l� vị đại th� chủ của tăng đo�n thời đức Phật c�n tại thế. �ng sẵn s�ng đem tất cả kho b�u của m�nh ra d�ng hết cho Tam Bảo. V� vậy Phật cần x�y dựng chỗ n�o, chư tăng cần l�m việc g�, �ng đều cung cấp hết. Bởi �ng ph�t t�m như vậy n�n trong gia đ�nh cũng c� một �t người kh�ng ưng, trong đ� c� b� giữ kho. B� chuy�n giữ kho, khi chư tăng cần c�i g�, c� giấy của trưởng giả, ngo�i mặt b� kh�ng d�m n�i nặng nhưng trong bụng cằn nhằn �sao mấy sư cứ v�i vĩnh ho�i vậy, kh�ng biết xấu hổ�. Thấy chư tăng từ xa l� b� nghĩ kh�ng biết bữa nay mấy �ng thầy tới l�m g� nữa đ�y? B� bực bội lắm. Một h�m, đức Thế T�n nghĩ b� nghiệp chướng s�u d�y, ng�i muốn độ nhưng biết b� l�o kh�ng c� duy�n ng�i. Khi thấy Phật đi đằng kia b� ng� chỗ kh�c. Phật biết thế n�n h�a hiện ra nhiều th�n, c� mặt khắp mọi hướng. Nơi n�o b� ng� đều c� Phật đi tới, b� liền ng� xuống đất. Phật biết m�nh kh�ng c� duy�n với b� ta rồi, Ng�i liền qu�n s�t trong tăng đo�n, thấy c� một người độ được b�. Đ� l� La Hầu La. Mỗi khi thấy ng�i La Hầu La từ đằng xa l� b� đứng dậy chạy ra đ�n mừng. Kh�ng g� lạ, bởi duy�n trong nhiều đời b� đ� từng l� mẹ của ng�i, n�n c�n hơi hướm t�nh thương thuở trước, do đ� t�n giả La Hầu La l� người độ b�. Ở đ�y tr�n con đường Phật đạo d�i l�u, ch�ng ta từng bước gầy dựng, quan t�m g�n giữ l�m sao t�m Bồ-đề của m�nh vững chắc, kh�ng để tho�i t�m. Cố gắng g�n giữ th� những sự kiện ph�t sinh trong giai đoạn tu tập kh�ng l�m g� được ch�ng ta. Phải biết nu�i dưỡng t�m Bồ-đề, v� đ� ch�nh l� bảo vệ t�nh gi�c của m�nh. Đức Phật kh�ng bao giờ chấp nhận những ai bữa nay hứng l�n ngồi thiền bỏ ăn, ngồi suốt đ�m suốt ng�y. L�m được hai ba ng�y, sau đ� thấy mệt bỏ lu�n. Tu kiểu một nắng mười mưa như vậy nhất định kh�ng bao giờ th�nh c�ng cho được. Con đường Phật đạo li�n tục d�i l�u, chịu đựng gan dạ v� phải một bề tiến thẳng mới đến nơi đến chốn được. Th�nh ra ở bước thứ hai, ch�ng ta phải bảo vệ được t�m Bồ-đề. Nghĩa l� từ hồi ch�ng ta mới b�n duy�n đến với đạo, chưa hiểu biết g� về đạo, rồi từ từ học Phật, ph�t t�m tu h�nh, nu�i dưỡng dần dần cho tới khi ch�ng ta hiểu đạo, �p dụng tu tập. Ch�ng ta giữ cho được li�n tục, kh�ng để bất cứ l� do g� l�m hỏng đi. Chủng t�nh Bồ-đề m� bị hư thối rồi th� kh�ng l�m sao gầy dựng lại được. Lu�n lu�n với t�m th�nh khẩn, hướng tiến, biết r� con đường d�i l�n dốc ngược, ch�ng ta phải gắng gỗ m� đi, đi m�i. Như thế kh�ng t�nh thời gian, gặp kh� khăn chi cũng cứ tiến thẳng, nhất định sẽ th�nh c�ng. 3. Ph�t đại nguyện rộng lớn: Người tu h�nh n�o cũng ph�t đại nguyện hết. Trong thời kh�a ch�ng ta tu tập hằng ng�y c� mười hai lời nguyện, đ� l� những đại nguyện. Tại sao gọi l� đại nguyện? V� đ� l� những lời nguyện tỉnh t�o s�ng suốt để th�nh tựu Phật đạo. Ch�ng ta kh�ng nguyện được bao nhi�u v�ng, bao nhi�u t�i sản, kh�ng nguyện c� th�n tướng như trời như vua, m� nguyện t�m Bồ-đề được ki�n cố, nguyện tất cả những vị thiện hữu tri thức trong mười phương v� l�ng thương tưởng m� hỗ trợ cho m�nh th�nh tựu được đại nguyện. Ch�ng ta cũng biết những vị đ� đang tiến hoặc tiến trước m�nh một khoảng tr�n con đường tu tập Phật đạo, họ chưa xong việc. Do vậy c� thể họ cũng kh�ng cho m�nh được g� cả. Song ta chỉ mong họ c� điều kiện hỗ trợ m�nh, giống như hai người bạn c�ng l�m ăn với nhau. Một người bị ho�n cảnh suy sụp, c�ng việc l�m ăn thất bại, t�i sản ti�u hết. Một người c� điều kiện ph�t huy được trở th�nh gi�u c� v� c�ng. B�y giờ người bạn th�n đ� bị kh�nh kiệt kh�ng mong người kia đem cho m�nh t�i sản, m� chỉ mượn th�i, khi gầy dựng sự nghiệp được sẽ trả lại. Cũng thế, người đệ tử Phật hiểu biết một c�ch cụ thể, sống vững với tinh thần Phật l� căn bản l� m�nh chỉ nương nhờ tạm th�i. Ở đ�y thiện hữu tri thức hỗ trợ cho những lời nguyện của m�nh. Ch�ng ta chưa th�nh Phật nhưng ph�t nguyện th�nh Phật, chưa độ ch�ng sanh nhưng ph�t nguyện khi gi�c ngộ sẽ độ hết ch�ng sanh. T�n giả A Nan khi nhận ra được yếu chỉ rồi, ng�i ph�t nguyện trước đức Thế T�n: �Con nguyện độ tất cả ch�ng sinh được th�nh Phật rồi con th�nh mới th�nh Phật. Nguyện Phật chứng minh v� hỗ trợ cho con thực hiện được lời nguyện n�y�. Đ�y l� c�ch ph�t đại nguyện của chư vị Bồ-t�t. Đức Phật trong thời tu nh�n h�nh Bồ-t�t đạo, c� một khoảng ng�i rơi v�o địa ngục, thấy nhiều tội nh�n bị h�nh hạ khổ sở v� c�ng. Quỷ sứ bắt họ k�o chiếc xe bằng sắt rất nặng, bọn ch�ng đứng tr�n xe đ�m ch�m v�o người tội nh�n. Hoặc cho tội nh�n đội v�ng lửa xoay tr�n đầu. Nghe tiếng r�n la, k�u g�o đau đớn thống khổ của họ, Ng�i thương qu� n�n ph�t nguyện: �T�i nguyện thay tất cả nỗi khổ n�y cho ch�ng sinh, nguyện từ nay về sau đứng ai gầy dựng nh�n xấu để rơi v�o địa ngục chịu mu�n v�n sự thống khổ như thế n�y. Ng�i� vừa ph�t nguyện như vậy đ� th� những chiếc xe sắt rớt ra hết, v� bỗng nhi�n ng�i thấy m�nh bay l�n hư kh�ng. Nhờ t�m từ bi mở ra, ng�i ph�t nguyện thay khổ cho tất cả ch�ng sanh, nguyện mười phương c�c bậc hiền th�nh hộ tr� gi�p cho ch�ng sanh hết m� lầm, kh�ng g�y tạo những nghiệp nh�n bất hảo, để đừng bị đọa v�o địa ngục, n�n ng�i ra khỏi chốn lửa dữ. Ở đ�y n�i ph�t đại nguyện l� như vậy, tức l� ph�t t�m� gi�c. Ph�t được t�m gi�c rồi th� tất cả cửa mở ra. Ch�ng ta hễ ph�t t�m được th� m�nh vui vẻ, trong l�ng cởi mở. Ngược nếu nếu chấp chặt th� sẽ bị mất hết. Như người sợ kẻ trộm, l�m r�o dậu, chu�ng điện đủ thứ, c�ng sợ n� c�ng t�m v� lấy của. Cuối c�ng mỗi nghiệp theo nghiệp m� tr�i lăn. Khi học Phật ph�p rồi ch�ng ta thấy con người kh� cưỡng lại được nghiệp của m�nh, chớ kh�ng phải họ kh�ng biết. N�i tới đ�y t�i nhớ hồi nhỏ l�c t�i ở ch�a Vạn Đức. V�ng đ� hồi xưa c� nh�m bụi đời dữ dằn lắm. T�n ch�a đảng c� sở th�ch l� ban đ�m muốn ăn ch�o g�, n�n đ�n em đ�m n�o cũng kiếm g� về nấu cho anh ta ăn. Đ�n em kiếm riết rồi sợ qu�, v� người ta bảo vệ g� rất kỹ, cuối c�ng đ�ch th�n hắn đi. Bữa đ� thấy ảnh chết, t�i đi ngang cũng kh�ng d�m ng� nữa. Người nu�i g� giăng điện tr�n bờ r�o, ảnh vừa nhảy v� nằm vắt ngang tr�n đ� bị điện giựt chết. Họ l�i ra để ngo�i đường từ s�ng cho tới chiều, cả gia đ�nh của anh đi ngang cũng kh�ng d�m nhận. Thi�n hạ phỉ nhổ, ch� cười. Thật ra, kh�ng phải anh kh�ng biết điện giật sẽ chết, nhưng do c�i nghiệp n� sai khiến dẫn đi như vậy. N�i t�m lại ph�t đại nguyện l� mở l�ng ra, ph�t t�m gi�c, cầu giải trừ tất cả nghiệp tập, tu h�nh cho tới vi�n th�nh Phật đạo. � 4. T�m từ b�nh đẳng: L�ng thương trải rộng b�nh đẳng kh�ng ph�n biệt th�n sơ. Muốn c� được t�m từ b�nh đẳng quả thực rất gian nan. Trong cuộc sống c� những trường hợp, những con người vừa gặp tự nhi�n m�nh thương. C� người m�nh phải ph�n t�ch, phải ph�t t�m lắm mới thương nổi. B�y giờ l�m sao qu� vị thương được kẻ vừa lấy trộm đồ trong nh� m�nh, điều n�y kh� lắm. Nội m�nh đang đi đ�y, rủi họ đụng m� kh�ng xin lỗi, c� vẻ k�nh k�nh l� m�nh muốn đập rồi, chứ ở đ� m� n�i thương. Nhưng trong tinh thần Phật dạy ch�ng ta phải thương được, x�a được, b�nh đẳng được với những người như thế. Muốn thực h�nh điều n�y, ch�ng ta phải nhớ lời Phật dạy l� tất cả ch�ng sanh đều c� Phật t�nh, tất cả đều l� Phật sẽ th�nh. Như vậy sẽ kh�ng c� �ng Phật n�o giận �ng Phật n�o hết. M�nh giận l� kh�ng phải Phật rồi. Ta đ�u nỡ l�ng n�o phủ nhận m�nh kh�ng phải l� Phật. Do vậy n�n d� sự cố xảy ra l�m sao, ch�ng ta cũng cố gắng h�nh tr� chỗ n�y. Kh�ng giận một vị Phật tương lai n�o cả, đ� l� giữ được t�m b�nh đẳng giữa Phật Phật với nhau. Trong kinh Ph�p Hoa c� một phẩm ghi lại h�nh ảnh tu tập v� hoằng h�a của Bồ-t�t Thường Bất Khinh. �Thường� l� l�c n�o cũng như vậy, �Bất Khinh� l� chẳng d�m xem thường ai hết. Phương ph�p gi�o h�a của ng�i l� đi đ�u, gặp ai từ xa bất luận tăng ni hay đạo tục, ng�i đều chấp tay b�i b�i n�i lớn: �T�i kh�ng d�m khinh c�c ng�i, c�c ng�i l� Phật sẽ th�nh�. B�i thuyết ph�p v� h�nh động của ng�i l�c n�o cũng như thế. B�i thuyết ph�p ấy nhắc cho ch�ng ta nhớ m�nh l� Phật sẽ th�nh, tức ch�ng ta c� d�ng họ, c� chủng tử Phật. Ph�t huy tinh thần tu tập Bồ-t�t đạo của c�c Phật tử l� như thế. Ph�t đại nguyện, ph�t Bồ-t�t t�m, gầy dựng tinh thần b�nh đẳng triệt để, l� bắt đầu bước những bước kh� rồi. Cho n�n n�i con đường tu tập Bồ-t�t hạnh đi đến vi�n th�nh Phật đạo l� con đường d�i l�u, kiếp số v� lượng v� bi�n. Đức Thế T�n đ� cho ch�ng ta biết ng�i trải qua những giai đoạn như thế trong ba a tăng kỳ kiếp. V� vậy cần phải lập ch� thật vững chắc, si�ng năng tinh cần, kh�ng t�nh hạn lượng, chỉ một t�m hướng đến việc tu tập m� th�i.�� 5. Hạ thấp m�nh để cầu học Phật ph�p: Khi tu h�nh, ch�ng ta được sự hướng dẫn của chư tăng, qu� thầy thường dạy, người Phật tử gặp chư Tăng Ni v� c�c bạn đạo của m�nh, phải chấp tay ch�o: �A Di Đ� Phật�. Gặp nhau thưa anh thưa chị l� ph�p tắc ngo�i đời. V� c� anh chị th� c� hoặc l� anh chị họ nội, hoặc anh chị họ ngoại. Rồi anh chị b�n họ nội gần gũi hơn anh chị b�n họ ngoại hoặc ngược lại v.v� ph�n biệt nhiều chừng n�o th� phiền n�o ph�t sinh chừng nấy. Trong đạo kh�ng như thế, gặp nhau người lớn người nhỏ, người quen người kh�ng quen đều l� b� con hết, v� tất cả đều l� Phật sẽ th�nh hết, n�n chấp tay x� ch�o: �A Di Đ� Phật�. B�y giờ ch�ng ta tu Bồ-t�t đạo để vi�n th�nh Phật đạo th� nhất cử nhất động g� cũng đều hướng về Phật đạo. Cho n�n ở giai đoạn thứ năm phải hạ m�nh xuống học đạo. Tất cả mọi c�ng phu, việc l�m trong đạo, kh�ng thể nghe sơ qua m� l�m được, phải học, phải c� thầy. Ch�ng ta lu�n được hướng dẫn, hun đ�c tinh thần tu tập trong một m�i trường, một điều kiện nhất định. Qu� Phật tử thấy chư Tăng Ni xuất gia như ch�ng t�i, được hun đ�c trong một thiền viện để nu�i dưỡng ph�t huy tinh thần cầu đạo gi�c ngộ giải tho�t. Bởi v� việc n�y kh� chứ kh�ng phải dễ, kh�ng phải n�i l� l�m được. C� khi n�i được, n�i rất hay m� l�m kh�ng được, cho n�n phải được kh�p trong một c�i khung, để từng bước ch�ng ta l�m cho được. V� thế người v�o đạo bước ban đầu phải khi�m nhường, hạ thấp xuống để học, d� cho bản th�n m�nh l� hạng người n�o. Ch�ng ta đọc kinh, thấy c�c vị Bồ-t�t học đạo nơi những người thị hiện lo�i s�c sanh. Bồ-t�t học đạo với chồn, c�o, hổ chẳng hạn. Bởi v� c� khi c�c lo�i s�c sanh ấy l� lớp thị hiện của Bồ-t�t để thử t�m người học đạo. Trong kinh Phật n�i gi�o ph�p của đức Thế T�n kh�ng ph�n biệt chủng tộc, giai cấp. Đức Phật thị hiện ra đời để ph� giai cấp, nhất l� bốn giai cấp đ� nặng tr�n vai người Ấn Độ. Trong đ� giai cấp Thủ Đ� la l� giai cấp thấp nhất, bị đ� bẹp, bị b�c lột, phải l�m n� lệ cho cho c�c giai cấp tr�n từ đời n�y sang đời kh�c, kh�ng thể cất đầu l�n được. Trong gi�o đo�n của đức Phật c� những vị A La H�n, gốc t�ch từ d�ng n� lệ, như trưởng l�o U Ba Li, vị Th�nh đệ tử h�nh luật bậc nhất. C� lần đức Thế T�n tr�n đường hoằng h�a, gặp một vị trong giai cấp Thủ đ� la. Thường những người giai cấp n�y c� c�i chu�ng gắn nơi ch�n, họ đi đ�u chu�ng k�u keng keng, b�o động những d�ng tộc qu� ph�i biết c� bọn Thủ đ� la ở gần n�n tr�nh đi, v� gặp l� xui lắm. Người n�y đang g�nh ph�n, nghe n�i c� đức Thế T�n ở trước, �ng sợ qu� t�m c�ch tr�nh. Đức Phật qu�n s�t thấy người n�y hữu duy�n, c� thể h�a độ được, n�n ng�i thị hiện khắp mọi ngỏ ng�ch. �ng tr�nh chỗ n�o cũng gặp Phật hết. Cuối c�ng đức Thế T�n nhiếp phục, độ vị Thủ Đ� La n�y th�nh Tỳ-kheo v� chẳng bao l�u vị ấy chứng Th�nh quả. Sự việc n�y khiến vua Ba Tư Nặc rất bất m�n. Bởi v� vua l� đệ tử Phật, mỗi lần l�n hầu chuyện Phật, thưa hỏi Phật ph�p, nh� vua đảnh lễ đức Thế T�n v� tất cả c�c vị th�nh A La H�n, trong đ� c� �ng Thủ đ� la n�y. Chịu hết nổi, vua nhất định t�m đức Thế T�n, tr�nh b�y cho ra lẽ: Muốn gi�o đo�n cao qu� tốt đẹp, v� sao Như Lai lại nhận những người như thế v�o trong tăng đo�n? H�m ấy �ng đến, đức Thế T�n đang nghỉ trưa, cửa đ� đ�ng. C� một vị tỳ-kheo ngồi b�n ngo�i, �ng tới chấp tay thưa: �Bạch thầy, l�m ơn cho t�i v�o gặp đức Thế T�n�. Vị Tỳ-kheo n�i b�y giờ l� buổi trưa, chư tăng chỉ tịnh, đức Thế T�n đang nghỉ ngơi. Vua n�i: �Kh�ng, t�i l� đệ tử đặc biệt của Phật, t�i đến giờ n�o Phật cũng cho gặp hết. Phiền ng�i hoan hỷ tr�nh lại đức Thế T�n l� c� vua Ba Tư Nặc tới yết kiến Như Lai�. Vị tỳ-kheo thấy kh�ng ngăn được, ngang cổng tinh x� c� một cục đ� to, ng�i dụng thần lực đi xuy�n qua cục đ� ấy, v�o trong kh�ng cần mở cửa. Vua thấy nể qu�, thầy giữ cửa của đức Phật m� c� thần th�ng như thế, n�n kh�ng d�m khinh suất gi�o đo�n. Sau khi T�n giả ấy v�o thưa với đức Phật, Thế T�n hoan hỷ cho vua v�o. Gặp Phật nh� vua đảnh lễ, lời đầu ti�n của vua l�: �K�nh bạch đức Thế T�n, t�n giả giữ cửa h�m nay l� t�n giả n�o m� c� thần lực đặc biệt như thế?�. Đức Phật cười n�i: �Đ� l� người h�m nọ g�nh ph�n trong d�ng Thủ đ� la hạ tiện đ�, nay đ� xuất gia đ� th�nh th�nh quả rồI�. Nghe xong lời n�y, nh� vua ph� tan t�m đố kỵ, cố chấp về giai cấp của m�nh. Cho n�n tr�n bước đường tu học, ch�ng ta phải hạ t�m xuống học hỏi với tất cả mọi người. 6. T�m từ bi nhẫn nhục: T�m từ của ch�ng ta c� chứ kh�ng phải kh�ng, nhưng n� giới hạn lắm. Tiền th�n đức Thế T�n tu nh�n bố th�, ng�i ph�t nguyện bố th� con mắt. Nhưng từ s�ng tới chiều kh�ng c� người đến xin, Bồ-t�t rất buồn. Khi c� người tới xin ng�i rất hoan hỷ, người xin chưa kịp hỏi, ng�i đ� m�c mắt cho rồi. Người kia cầm l�n n�i: �T�i xin con mắt phải, ng�i cho con mắt tr�i, đ�u c� d�ng được�. N�i xong, kẻ ấy n�m con mắt của đức Phật xuống đất. Nếu l�c đ� t�m từ bi v� ng� vị tha kh�ng ph�t triển th� s�n hận nổi l�n. Song Bồ-t�t tu hạnh bố th� Ba la mật, chẳng những kh�ng s�n giận m� c�n vui vẻ m�c con mắt c�n lại cho nốt. Chỉ c� t�m từ bi, b�nh đẳng mới th�nh tựu được như thế. Cho n�n trong giới hạnh tu Bồ-t�t đạo để đi đến Phật đạo kh� khăn v� c�ng, ch�ng ta th�nh tựu được mới vi�n th�nh Phật đạo. Từ bi nhẫn nhục m� kh�ng thấy c� m�nh, c� người mới c� thể đạt ba la mật. Người tu phải đầy đủ dũng lực, tr� lực khả dĩ thực h�nh hạnh n�y tới nơi tới chốn. Bằng ngược lại, yếu đuối hoặc kh�ng c� tr� tuệ th� kh�ng thể thực h�nh hạnh từ bi nhẫn nhục một c�ch rốt r�o được. 7. Tinh tấn giải tho�t: Tinh tấn tr�n con đường giải tho�t, cuối c�ng l�m được tất cả việc kh� l�m, bỏ được tất cả việc kh� bỏ. Hai chặng n�y l� hai chặng vi�n m�n nhất. C� những việc l�m ch�ng ta thể hiện được tinh thần Bồ-t�t, nhưng t�m Bồ-t�t chưa ho�n to�n vi�n m�n. Do vậy n�n m�nh chỉ l�m trong một chừng mực n�o th�i. B�y giờ ch�ng ta phải mở rộng bi�n cương ấy ra, x�a hết m� ngộ mới vi�n th�nh Phật đạo. Như trời trưa nắng gắt, g�nh nặng đường xa, muốn đi đến nơi th� những g� trong g�nh phải bỏ hết, cuối c�ng c�i g�nh cũng bỏ lu�n. Th�n n�y, ho�n cảnh n�y, sự sống n�y, tất cả sự kiện ch�ng ta loại bỏ hết. H�a thượng thường dạy, th�n n�y kh�ng thật, ho�n cảnh kh�ng thật, c�c ph�p kh�ng thật, t�m của m�nh cũng kh�ng thật nữa. Do vậy m�nh vững v�ng bỏ tất cả những c�i kh�ng thật đ�, để sống với t�nh gi�c của m�nh. Mỗi người ch�ng ta đều c� sẵn t�nh gi�c. Ai kh�o thực hiện Bồ-t�t đạo l� phải loại bỏ hết những g� kh�ng phải t�nh gi�c để nhận lại sống lại với c�i ch�n thật ấy. Tuy ch�ng ta c� t�nh gi�c nhưng từ l�u quay lưng, bỏ qu�n n�n b�y giờ vọng tưởng phiền n�o bu b�m che mờ t�nh gi�c. B�y giờ muốn t�nh gi�c hiển lộ th� phải giạt những thứ tạp nhiễm ra. Hy vọng tr�n bước đường tu tập, chư huynh đệ nắm vững, hiểu biết lộ tr�nh như vậy để bước từng bước thật vững. 8. Khắc phục ho�n to�n tất cả những khổ đau, được an vui giải tho�t: Khi ch�ng ta đ� thực h�nh trọn vẹn bảy bước trước l� c� thể bước sang bước thứ t�m. Nhờ nhận v� sống lại được với t�nh gi�c ch�n thật c� sẵn nơi m�nh, ch�ng ta kh�ng c�n m� muội, kh�ng c�n phiền n�o, do đ� cũng kh�ng c�n khổ đau. Nghĩa l� tới giai đọan n�y h�nh giả ho�n to�n khắc phục tất cả khổ đau, được an vui giải tho�t. Bước thứ t�m l� đi đến kết quả vi�n m�n. Ch�ng ta tự gi�c, gi�c tha đầy đủ c�ng đức� th� mới th�nh tựu Phật đạo. Nh�n ng�y đầu xu�n, kỷ niệm Bồ-t�t Di Lặc l� vị Bồ-t�t hoan hỷ, kh�ng c�n chấp thủ, tất cả người con Phật ch�ng ta nhất t�m hướng về ng�i, k�nh lễ ng�i v� nhớ lại gương hạnh của ng�i, ph�t nguyện thực hiện cho được gương hạnh đ�, thực hiện cho được t�m b�nh đẳng, từ bi tr� tuệ, đi từ từ bước đầu giới hạnh thanh tịnh cho đến bước cuối c�ng l� bỏ được tất cả những g� kh� bỏ để được giải tho�t an vui vĩnh viễn. K�nh ch�c những người con Phật ch�ng ta lu�n tỉnh s�ng, thực hiện trọn vẹn nguyện l�nh của m�nh, tu tập cho đến vi�n m�n Phật đạo. | ||
